|
|
|
NIEUWS |
|
Slag in de Javazee, 27
februari 1942 - 27 februari 2016
|
|
Het Karel Doorman Fonds hield 27
febr 2016 in de Kloosterkerk te Den Haag de
jaarlijkse kranslegging ter herinnering aan de
Slag in de Javazee op 27 1942.
|
|
Onder de speciale genodigden een aantal oud
Marine mensen waaronder Bronbeek bewoner, de heer Jacob
(vliegtuigmaker MLD Soerabaja, Squadron 320 in Engeland), de
heer H. Kleijn (Stoker 3 MARKAZ Goebeng, Japans
krijgsgevangene), de heer F.C. Bakker (Marinebataljon Java,
Japans krijgsgevangene), de heer F.Jans (Hr.Ms. Kortenaer,
Japans krijgsgevangene),de heer J.C.I. Landegent (Hr.Ms.Tromp)
en de heer R. van Wely (Hr. Ms Banckert) |
|
Na afloop ontving Chef Militair Huis, Generaal
majoor der Fuseliers drs J.A. van der Louw, namens H.K.H.
Prinses Beatrix uit handen van enkele veteranen een litho met de
afbeelding van de kruiser Hr. Ms de Ruyter in aktie tijdens het
daggevecht van de Slag in de Javazee op 27 febr. 1942. Foto's
gemaakt door Bert van Willigenburg en defensie fotograaf Phil
Nijhuis. |
|
Woord van herdenking door
schout-bij-nacht bd. Jacques Brandt, voorzitter Karel Doorman
Fonds
|
|
Zij die hun leven gaven, zij die de verschrikkingen van
de werkkampen moesten doorstaan, zij die hun geliefden, familie en
vrienden verloren en zonder hen door moesten.
|
|
Op 27 februari kwam met de slag in de Javazee een einde
aan een vergeefse strijd, een strijd die drie maanden duurde. Een strijd
waar onderzeeboten al in de eerste week na Pearl Harbor met offensieve
acties tegenstand boden, waar mijnleggers de opmars vertraagden waardoor
strategische raffinaderijen op Borneo konden worden vernietigd, waar
Catalina’s en Dorniers missies uitvoerden die nooit eerder beoefend
waren. Waar mariniers aan boord van schepen en op Oost Java meevochten
en de oppervlakteschepen de Japanse invasiemacht trachtten te stuiten.
|
|
Al deze dappere marinemensen vroegen zich niet af wat de
kans op succes was, of de juiste strategische keuzes waren gemaakt. Zij
hielden zich aan de eeuwenoude toezegging van Michiel de Ruyter:
“De Heeren hebben mij niet te verzoeken, maar te gebieden, en al wierd
mij bevoolen ’s Lands vlagh op een enkel schip te voeren, ik zou daarmee
t’zee gaan en daar de Heeren Staten hunne vlag betrouwen, zal ik mijn
leven waagen”.
|
|
|
Het herdenken van deze slachtoffers vindt niet
alleen hier plaats. Bij het Karel Doormanmonument op het
ereveld Kembang Kuning en op de Javazee zelf worden
kransen gelegd.
Maar ook bijvoorbeeld in Perth en Houston.
HMAS Perth en USS Houston, |
die deel uit maakten van het geallieerde eskader
van Schout-bij-nacht Doorman, gingen twee dagen later ten onder
in Straat Sunda. |
|
Ook in Houston, Perth en Surabaya verzamelen overlevenden
en nabestaanden zich, net als wij, rond een scheepbel die de herinnering
aan de schepen levend houdt, Hier de scheepsbel van Hr. Ms. de Ruyter,
in Surabaya die van Hr. Ms Java , in Texas de bel van USS Houston en in
Australië van HMAS Perth. Een scheepsbel speelt een belangrijke rol in
het boordleven van een marineman of –vrouw. |
|
Hij bepaalt de dagelijkse routine: de bel geeft het
wisselen van de wacht aan, roept de bemanning naar zijn post of meldt de
komst van autoriteiten. Na uitdienststelling krijgt het veelal een
plaats die recht doet aan de geschiedenis van het schip. Gaat het in de
strijd ten onder dan is vaak de enige tastbare herinnering van het
oorlogswrak. Een hervonden scheepsbel geeft overlevenden en nabestaanden
troost bij het verlies en inspiratie en bemoediging om door te gaan. |
|
|
|
|
|
Het brengt ons terug bij het graf van onze
strijdmakkers, onze dierbaren die rusten in hun oorlogsgraf ter
zee, zo ver hier vandaan. Het herinnert ons aan de verplichting,
ook na zovele jaren, respect te blijven tonen voor deze
oorlogsgraven en ons in te zetten dat zij die daar rusten dat in
vrede kunnen blijven doen. |
|
|
De Engelse dichter Laurence Binynon’s schreef in 1914
n.a.v. de Slag om de Marne het bekende oorlogsgedicht “ Voor de
Gevallenen”. In Australië wordt bij de herdenking van de Slag in de
Javazee een variatie op het 4e couplet voorgedragen, “The Naval Ode of
Remembrance” en ik citeer dat couplet: |
|
"They have no grave but the cruel sea, |
Slechts de wrede
zee is hun graf, |
No flower lay at their heads, |
Bij hen liggen er geen bloemen |
A rusting hulk is their tombstone, |
Een roestig wrak is
hun grafsteen |
Afast on the ocean bed. |
Verankerd op de
bodem van de oceaan |
We will remember them" |
Nooit mogen wij hen vergeten,Nooit zullen wij hen
vergeten |
|
|
|
Laten wij hen, op deze plaats,
bij de scheepsbel van Hr. Ms de Ruyter,
herdenken door het luisteren naar de
orgelintroductie en daarna samen zingen van een
couplet uit psalm 467, de Navy Hymne. |
|
|
(De Hr. Ms. De Ruyter ging ten onder tijdens de Slag in
de Javazee en werd op 1 december 2002 bij toeval door duikers
teruggevonden. In 2004 werden twee scheepsbellen gestolen en te koop
aangeboden. Ze zijn nu eigendom van de Koninklijke Marine. Een
scheepsbel hangt in de Kloosterkerk in Den Haag, de andere is
aangebracht op het Karel Doormanmonument in Soerabaja.)
|
|
***** |
|